وقتی سقط، سوگ می‌شود!

به گزارش پایگاه خبری تیترشمال و به نقل از پایگاه خبری تحلیلی بلاغ – سقط جنین، نه فقط پایان یک بارداری، بلکه گاه آغاز یک اندوه عمیق است؛ اندوهی که در سکوتِ تنهایی زن، در دلِ خانه‌ای خاموش، رخنه می‌کند. زنانی که به‌دلایلی ناخواسته یا ناگزیر، از مسیر مادری بازمی‌مانند، نه‌تنها با دردهای جسمانی، بلکه با زخمی در جان و روح خود زندگی می‌کنند.

تصمیم به سقط، چه از سر اجبار، چه از ترس یا بی‌پناهی، هرگز ساده نیست و اگر این تصمیم در تاریکی مراکز غیرایمن و بی‌پناهیِ قوانین به اجرا درآید، می‌تواند پیامدهایی به‌مراتب تلخ‌تر از خودِ بارداری ناخواسته به دنبال داشته باشد.

زنان، قربانیان خاموش سقط‌های ناایمن

سقط جنین، یکی از موضوعات حساس و چالش‌برانگیز حوزه سلامت زنان است که ابعاد پزشکی، روانی، اجتماعی و حتی فرهنگی و مذهبی را در بر می‌گیرد. این پدیده می‌تواند به صورت خودبه‌خودی، درمانی یا انتخابی رخ دهد، اما آنچه موجب نگرانی متخصصان شده، افزایش موارد سقط‌های غیرقانونی و ناایمن در مراکز غیربهداشتی است.

در شرایطی که برخی زنان به دلایل گوناگون از جمله مشکلات اقتصادی، ترس از قضاوت اجتماعی یا عدم دسترسی به خدمات پزشکی مناسب به این مسیر پرخطر روی می‌آورند، متخصصان بارها هشدار داده‌اند که عوارض جسمی و روانی ناشی از چنین تصمیمی می‌تواند جبران‌ناپذیر باشد.

در این گزارش، دیدگاه‌های دو تن از متخصصان برجسته حوزه سلامت زنان، دکتر ملیحه قاسمی و دکتر اقدس عبادی جامخانه، درباره پیامدهای سقط جنین به‌ویژه در شرایط غیرقانونی و غیربهداشتی، ارائه شده است.
این گفت‌وگوها، نگاهی علمی و انسانی به مسئله‌ای دارند که در سکوت و بی‌اطلاعی، جان و زندگی بسیاری از زنان را تهدید می‌کند.

سقط غیرقانونی؛ تهدیدی خاموش برای جان مادران

اقدس عبادی جامخانه، جراح و متخصص زنان و زایمان (فلوشیپ انکولوژی) و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، با هشدار درباره پیامدهای سقط غیرقانونی و غیربهداشتی گفت: اگر سقط به‌صورت خودبه‌خودی و در محیط کاملاً ایمن مانند بیمارستان رخ دهد، معمولاً عوارض آن قابل کنترل است؛ اما هنگامی که سقط در مراکز غیرقانونی و غیربهداشتی انجام شود، دستکاری رحم می‌تواند منجر به عفونت‌های شدید، پارگی رحم و حتی نازایی دائمی شود.

وی افزود: عوارض جسمانی سقط غیرایمن از عفونت‌های ساده رحم تا نیاز به برداشتن رحم و از دست رفتن باروری آینده متغیر است. علاوه بر پیامدهای جسمی، بار روانی ناشی از از دست دادن جنین هم یک نوع سوگ است که فشار روانی زیادی بر زن وارد می‌کند؛ ترس از عوارض پزشکی این فشارها را تشدید می‌کند و می‌تواند شادکامی و سلامت فرد و خانواده را تهدید کند.

جراح و متخصص زنان و زایمان با اشاره به جنبه‌های فرهنگی و دینی موضوع گفت: «در فرهنگ و متون دینی نیز نگاه منفی نسبت به سقط غیرقانونی وجود دارد؛ به‌عنوان نمونه در آیات و احادیث مورد اشاره است و توصیه می‌شود افراد به هیچ‌وجه به مراکز غیرمجاز مراجعه نکنند.

سقط جنین؛ واقعیتی تلخ با عوارض گسترده جسمی و روانی

ملیحه قاسمی، جراح و متخصص زنان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ ضمن اشاره به عوارض متعدد سقط جنین اظهار کرد: سقط جنین به معنای از دست دادن جنینی است که یا وزن آن کمتر از ۵۰۰ گرم بوده یا سن بارداری کمتر از ۲۰ هفته باشد. این پدیده می‌تواند به سه شکل درمانی، خودبه‌خودی یا انتخابی توسط مادر رخ دهد. در سقط درمانی، پزشک با توجه به مشکلات مادری یا جنینی تصمیم‌گیری می‌کند؛ اما در مواردی هم مادر خود تصمیم به خاتمه بارداری می‌گیرد.

جراح و متخصص زنان با تأکید بر اهمیت انجام سقط در محیط‌های ایمن و استریل افزود: یکی از بزرگ‌ترین خطرات، مراجعه به مراکز غیرایمن و غیرقانونی است که منجر به سقط‌های غیرایمن (Unsafe Abortion) می‌شود. این نوع سقط‌ها می‌تواند بسیار خطرناک و حتی تهدیدکننده جان مادر باشد و مواردی از مرگ مادر به دنبال آن گزارش شده است.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره به عوارض کوتاه‌مدت و بلندمدت سقط تصریح کرد:
از جمله عوارض زودرس، خونریزی شدید، کم‌خونی، سردرد، سرگیجه، پارگی رحم یا دهانه رحم، آسیب به واژن و حتی صدمه به سایر ارگان‌های بدن است که می‌تواند جان مادر را به خطر اندازد.

قاسمی ادامه داد: در عوارض دیررس نیز شاهد چسبندگی رحم، خونریزی‌های غیرطبیعی، آمنوره (قطع قاعدگی) به‌ویژه در سقط‌های مکرر هستیم.

این متخصص زنان همچنین به پیامدهای روانی سقط اشاره کرد و گفت: عوارض روان‌پزشکی سقط کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. مطالعات نشان داده‌اند زنانی که بدون اندیکاسیون پزشکی اقدام به سقط می‌کنند، بیشتر در معرض اختلالات روحی و روانی مانند افسردگی، اضطراب، استرس و حتی افکار خودکشی قرار می‌گیرند. این مشکلات می‌تواند روابط زناشویی، خانوادگی و اجتماعی آنها را مختل کرده و کیفیت زندگی‌شان را کاهش دهد.

قاسمی در پایان تأکید کرد: آگاهی‌بخشی و مراجعه به مراکز مجاز و ایمن در صورت لزوم، می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از عوارض خطرناک جسمی و روانی سقط جنین داشته باشد.

مادری که مادر نشد!

به گزارش بلاغ؛ با توجه به مخاطرات جدی سقط‌های غیرایمن، از آسیب‌های جسمی مانند خونریزی، عفونت، نازایی و پارگی رحم گرفته تا پیامدهای روانی چون افسردگی، اضطراب و اختلال در روابط خانوادگی، روشن است که سقط جنین صرفاً یک تصمیم فردی نیست، بلکه مسئله‌ای است که سلامت جامعه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

توصیه مؤکد متخصصان زنان و زایمان، پرهیز از انجام سقط در مراکز غیرمجاز و مشورت با پزشک معتمد در هرگونه تصمیم‌گیری در این زمینه است. همچنین افزایش آگاهی عمومی، ارائه آموزش‌های پیشگیرانه، حمایت‌های روانی و دسترسی به مراقبت‌های قانونی و ایمن می‌تواند گامی مهم در کاهش آسیب‌های ناشی از سقط جنین باشد.

فراتر از نگاه پزشکی، لازم است سقط جنین را در بستر فرهنگی و اجتماعی نیز بررسی کرد. توجه به باورهای دینی، حمایت از سلامت روان مادران، و پرهیز از قضاوت‌های اجتماعی شتاب‌زده، می‌تواند به ایجاد جامعه‌ای همدل‌تر و ایمن‌تر برای زنان و خانواده‌ها منجر شود.