کارآمدی دولت سیزدهم با ایجاد تغییرات اساسی در حوزه سیاست خارجی/ کارنامه موفق رئیسی در تولد دیپلماسی اقتصادی، پیمان شانگهای و تأمین واکسن

کارشناس علوم سیاسی گفت: سیاست خارجی در دولت آقای رئیسی یک تحرک تازه‌ای پیدا کرد و سیاست موثر در روابط بین‌الملل در حال انجام است و در واقع در حال انجام یک سیاست الهام‌بخش در جهان اسلام هستند که همه این موارد بر مبنای سه گانه امنیت از موضع اقتدار، صلح از موضع قدرت و مذاکره و دیپلماسی از موضع عزت پایه‌گذاری شده است.

به گزارش تیتر شمال؛ با نگاهی به 100 روز تصدی دولت از سوی آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، با اطمینان می‌توان گفت که سیاست خارجی دولت سیزدهم تفاوت‌های زیربنایی با دولت قبل و دولت‌های پیشین دارد.

روند حرکتی سیاست خارجی مطابق با اصول سه‌گانه ترسیمی مقام معظم رهبری یعنی عزت، حکمت و مصلحت، پایه‌گذاری دشه است.
نقطه عطف در سیاست خارجی این مساله بود که رئیس جمهوری و دولت او، نه تنها برجام را به سفره مردم گره نزدند، بلکه آن را در یک فاز مطلوب و مفید پیگیری و دنبال کردند؛ نشان دادن این مساله به دولت‌های بدعهد غرب که اساسا دولت جمهوری اسلامی ایران عجله‌ای برای مذاکرات ندارد، یک اتفاق مثبت در این 100 روز بود.

این رویکرد سبب شد امریکا و اروپایی‌هایی که همواره بر مواضع خصمانه خود علیه ملت ایران اصرار دارند، به سمتی هدایت شوند که اساسا آنان با اصرار به دنبال آغاز مذاکرات باشند.

استوار شدن سیاست خارجی بر سه اصل اساسی

حسن خدادی در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ در خصوص عملکرد سیاست خارجی دولت سیزدهم پس از گذشت 100 روز از آغاز فعالیت کاری، اظهار کرد: به صورت کلی، در خصوص سیاست خارجی دولت رئیسی باید به سه اصل اساسی موجود در روابط ایشان با سایر دولت‌ها اشاره کنیم.

وی افزود: سیاست خارجی دولت رئیسی بر پایه امنیت از موضع اقتدار، صلح از موضع قدرت و مذاکره و دیپلماسی از موضع عزت، بنا شده است.

مناسبات هدفمند خارجی نخستیم ماموریت دیپلماسی ایران

این کارشناس علوم سیاسی با بیان اینکه تیم سیاست خارجی دولت سیزدهم بر پایه این سه اصل بنا است تا چهار مأموریت مهم را انجام دهد؛ خاطرنشان کرد: اولین و مهم‌ترین مأموریتی که دولت سیزدهم بدنبال آن است تا مناسبات هدفمند خارجی را دنبال کند؛ مناسبات هدفمند خارجی یعنی اینکه دولت، مراودات کشور را با همه قدرت‌ها به صورت هدفمند دنبال کند و توجه را به سمت مراکز قدرت جهانی ببرد که البته صرفا محدود به اروپا نیست.

استاد دانشگاه مازندران، ادامه داد: درواقع بدنبال توسعه مراودات سیاسی با همه کشورها و با همه قدرت‌های نوظهور جهان همچون چین، آرژانتین، برزیل، هند و روسیه هستند.

تقویت نفوذ منطقه‌ای ایران، مأموریتی استراتژیک

خدادی بیان کرد: دومین مأموریت به مسئله نفوذ منطقه‌ای ایران بر می‌گردد، در واقع بدنبال این مسئله هستند که ما یک صلح و ثبات مسالمت‌آمیز را در منطقه ایجاد کنیم؛ لذا بر این اصل، وارد یکسری مراودات با کشورهای اطراف شدند و بر این موضوع نیز تاکید دارند.

وی عنوان کرد: در واقع دولت رئیسی بدنبال حفظ قدرت بازدارندگی موشک ایران نیز هستند و دنبال آن هستند تا یک ترکیبات دسته جمعی امنیت منطقه‌ای را ایجاد کنند.

نقد کردن چک برجام با سیاست‌های سه‌گانه

این کارشناس علوم سیاسی، گفت: سومین مأموریت تیم دیپلماسی خارجی دولت سیزدهم که از 8 آذر ماه امسال آغاز خواهد شد، نقد کردن چک برجام است؛ یعنی در واقع دولت می‌خواهد سیاست تعامل و فشار را کنار بگذارد، سیاستی که کشورهای اروپایی و امریکا بر علیه ایران استفاده می‌کند.

استاد دانشگاه مازندران، افزود: دولت در گام نخست بدنبال آن است تا این ماجرا را به پایان برساند و این سیاست تعامل و فشار کشورهای غربی، انجام نشود.

خدادی مطرح کرد: دومین موضوعی که دولت در مأموریت نقد کردن چک برجام بدنبال انجام آن است بحث راستی آزمایی در مسئله برجام است، موضوعی که دولت قبل، توجهی به آن نمی‌کرد و در این دولت بحث راستی آزمایی بسیار مهم است.

وی اعلام کرد: سومین موضوعی که دولت در مأموریت نقد کردن چک برجام بدنبال انجام آن است، تغییر نحوه اجرای برجام است؛ یعنی در دولت روحانی که ما به تمامی تعهدات عمل کردیم اما طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرد، دیگر نباید به این صورت عمل شود.

این کارشناس علوم سیاسی، ادامه داد: تا به اینجای کار و نگاه به روند سیاست خارجی و مأموریت‌های دولت سیزدهم کاملا نشان می‌دهد که تفاوت‌های بسیاری با دولت قبل دارد.

تولد دیپلماسی اقتصادی در دولت سیزدهم

استاد دانشگاه مازندران، اذعان کرد: چهارمین مأموریت تیم دیپلماسی خارجی دولت سیزدهم بحث دیپلماسی اقتصادی است، موضوعی که در دولت‌های قبلی کاملا مغفول مانده بود و کنار گذاشته بود.

خدادی گفت: در واقع بدنبال آن هستیم تا بیاییم یک تحرک هدفمندی را به واردات و صادرات کشور بدهیم، برای این منظور می‌بایست ظرفیت‌های کشور خود و کشورهای طرف مقابل را بدانیم و بحث دیپلماسی اقتصادی یکی از وظایف اصلی سفرای ما در سایر کشورها است.

وی افزود: رئیسی شدیدا بدنبال آن هستند تا الویت بخشی در این موضوع با کشورهای همسایه باشد، یعنی دیپلماسی اقتصادی ما در درجه اول با کشورهای پیرامون ما اتفاق بیفتد و بتوانیم با استفاده از این ظرفیت مطلوب موجود، تحریم‌ها را دور بزنیم.

این کارشناس علوم سیاسی، اظهار کرد: رئیس جمهور بدنبال آن است تا توازنی را در مناسبات اقتصادی و تجاری میان اروپا و آسیا ایجاد کند، ما در واقع آن توازن مطلوب اقتصادی را در میان مناسبات آسیایی و اروپایی نداشتیم.

تفاوت‌های عمده سیاست خارجی دولت رئیسی با روحانی

استاد دانشگاه مازندران، تاکید کرد: دولت سیزدهم تفاوت‌های عمده‌ای را در این چهار مأموریت با دولت قبل ایجاد کرده است، یعنی در مأموریت مناسبات هدفمند خارجی که دولت سیزدهم بدنبال مراودات با همه قدرت‌های جهان است، در دولت قبل صرفا بدنبال برقراری مناسبات با کشورهای غربی بودند.

خدادی تصریح کرد: در دولت قبل در خصوص مأموریت نفوذ منطقه‌ای ایران متاسفانه بحث میدان و دیپلماسی به وجود آمد و همه دیدند که چه شکاف‌هایی وجود دارد و دولت آقای روحانی تعهدی به ماجرای میدان نداشت و بر روی موضوعات قدرت منطقه‌ای ایران، ثبات و همزیستی در منطقه و ترکیبات دسته جمعی امنیت منطقه‌ای و قدرت بازدارندگی از سوی ایران، چندان تمرکز نداشت.

وی اضافه کرد: در مأموریت نقد کردن چک برجام کاملا مشخص است که این مسئله بزرگ‌ترین ضعف سیاست خارجی دولت روحانی بود، چرا پک برجام در واقع برگشت خورد و هیچ ضمانت اجرائی نداشت و ما مدام تحت سیاست تعامل و فشار آمریکا و کشورهای اروپایی بودیم که می‌بایست تغییر پیدا می‌کرد که دولت سیزدهم نیز بدنبال تغییر این وضعیت هستند.

این کارشناس علوم سیاسی، خاطرنشان کرد: در نهایت در مأموریت دیپلماسی اقتصادی، واقعا در دولت روحانی ما در این مسئله یک ضعف اساسی داشتیم، مراودات ما در دولت قبل تنها با یکسری کشورهای خاص بود و حتی مراودات با همین کشورهای خاص نیز توازن نداشت و حتی قطع شده بود.

پیمان شانگهای دستاورد بزرگ دولت رئیسی

استاد دانشگاه مازندران، افزود: در دولت قبل، الویتی به کشورهای همسایه داده نمی‌شد و توازنی هم در مناسبات اقتصادی میان کشورهای اروپایی و سایر کشورهای دنیا نداشتیم.

خدادی بیان کرد: سیاست خارجی در دولت آقای رئیسی یک تحرک تازه‌ای پیدا کرد و سیاست موثر در روابط بین‌الملل در حال انجام است و در واقع در حال انجام یک سیاست الهام‌بخش در جهان اسلام هستند که همه این موارد بر مبنای سه گانه امنیت از موضع اقتدار، صلح از موضع قدرت و مذاکره و دیپلماسی از موضع عزت پایه‌گذاری شده است.

وی عنوان کرد: یکی از نمونه اقدامات دولت سیزدهم در این راستا عدم انجام سفر به نیویورک از سوی رئیس جمهور بود که حاوی پیغام‌های فراوانی بود و در ادامه سفر خود را به سمت کشورهای هدفمند سوق دادند که نتیجه این اقدام، پیمان شانگهای بود.

این کارشناس علوم سیاسی، تاکید کرد: ما در دولت قبل تنها عضو ناظر این پیمان بودیم و اعضای این پیمان حاضر نبودند که ایران را به عنوان عضو دائم بپذیرند، اما ورود ایران به پیمان شانگهای با آغاز دولت رئیسی، یک کار بزرگ در سیاست خارجی دولت سیزدهم بود که موجب شد تا یک قطب بندی جدید در جهان شکل بگیرد.

استاد دانشگاه مازندران، افزود: در پیمان شانگهای چهار قدرت اصلی ( چین قدرت اقتصادی، روسیه قدرت نظامی، هندوستان قدرت IT، ایران قدرت منطقه‌ای و انرژیک) در کنار هم در حال متحد شدن هستند که می‌توانند قدرت را در سطح جهان متوازن کنند و پراکندگی قدرت در غرب جهان را به سمت شرق جهان متمایل کنند؛ لذا هندسه جدیدی در قدرت جهانی شکل گرفت.

خدادی با بیان اینکه عضویت دائم ایران در پیمان شانگهای یک دستاورد بزرگ دولت رئیسی است، گفت: در همان بدو این اتفاق، سریعا امریکا واکنش نشان داد و سعی کرد با انعقاد برخی توافقات با کشورهای دنیا، این پیمان را به نوعی محدود کند؛ در واقع این دستاورد بزرگ در دولت سیزدهم با تغییر نگاه دولت، ایجاد توازن با غرب و شرق، توجه به سایر قدرت‌های جهانی میسر شد.

عملکرد موفق تیم دیپلماسی دولت سیزدهم در تأمین واکسن

وی با اشاره به عملکرد خوب تیم دیپلماسی دولت رئیسی در تامین واکسن، اعلام کرد: بخش عمده‌ای از عملکرد خوب واکسیناسیون در کشور به مراودات و تبادلات دیپلماسی مطلوب دولت بر می‌گردد، در دولت روحانی با همه ادعاهایی که در تیم سیاست خارجی ایشان بود تنها توانستند 5 میلیون واکسن وارد کنند، اما در دولت سیزدهم تا همین لحظه بالغ 100 میلیون دوز واکسیناسیون انجام شده است.

این کارشناس علوم سیاسی، متذکر شد: در بحث برجام، سیاست خارجی دولت رئیسی یک تغییرات عمده با دولت روحانی کرد، دولت قبل بدنبال این بود تا برود و ادامه مذاکرات را انجام دهد اما دولت رئیسی بدنبال شروع مذاکرات رفت؛ شروع مذاکرات یعنی ما یکسری شروط داریم که قرار است مجددا مذاکرات را از نقطه‌ای که منافع ملی ما تامین نمی‌شود، از سر بگیریم نه اینکه صرفا بدنبال ادامه مذاکرات باشیم.

استاد دانشگاه مازندران، یادآور شد: دولت روحانی بدنبال بازگرداندن امریکا به برجام بود اما دولت رئیسی بدنبال نقش تحریم‌ها است، این دو مسئله بسیار متفاوت است؛ اینکه به طرف بدعهد ماجرا التماس کنیم که برگردد با اینکه بدنبال لغو تحریم‌ها برویم، یک تفاوت متفاوت است.

گفت‌وگو: مجتبی قربانی

انتهای پیام/