«توهم» گردشگری

                    

                

                    

مشکلات گردشگری به ضعف عملکرد استانداران ادوار مازندران باز می‌گردد
در همین رابطه؛ علی بابایی کارنامی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تیتر شمال؛ اظهار کرد: یکی از مشکلات همیشگی استان موضوع گردشگری و تبعات حاصل از آن است.وی افزود: نمایندگان مازندران در مجلس شورای اسلامی نیز همواره در سطح ملی این مسئله را مطرح می‌کنند که استان مازندران در حالی خدمات ملی در این بخش ارائه می‌کند که در مقابل، اعتبارات استانی اخذ می‌کند.

رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: بنظرم این مشکل به ضعف استانداران ادوار مازندران باز می‌گردد که نتوانسته‌اند از دولت، مطالبه جدی کنند؛ لذا همواره مردم این مسئله را از نمایندگان مجلس، مطالبه‌گری می‌کنند.

نماینده مردم ساری و میاندورود در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: درست است که نمایندگان، شاخص‌های کشور را طراحی می‌کنند و اخیراً در برنامه هفتم، جمعیت شناور نیز گنجانده شده است.

بابایی‌کارنامی، خاطرنشان کرد: نگاه دولت‌ها بسیار مهم است و استاندار هر استان، باید از میزش فاصله بگیرد و در پایتخت، مجدانه پیگیری کند و باید استان مازندران در قبال ارائه خدمات به ۲۰ میلیون مسافر، امکانات و اعتبار نیز دریافت کند.

وی عنوان کرد: حلقه مفقوده استان مازندران، استانداران با قدرتی است که توانمندی‌های استان را در حقیقت، در سطح ملی ارائه و در مقابل مطالبه‌گری برای حل مشکلات و کسب اعتبارات مناسب با ارائه خدمات در سطح ملی است.

رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، افزود: این مسئله مختص این دولت و آن دولت نیست و از ابتدای انقلاب تاکنون، ما این مشکل را داشتیم و البته ما می‌پذیریم که نمایندگان نیز مسئولیتی دارند و ما در باب قانون‌گذاری باید تغییراتی به وجود می‌آوردیم که تغییرات نیز داده شده است.

نماینده مردم ساری و میاندورود در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: زمانی که ظرف کمتر از ۱۵ روز حدود ۲۰ میلیون مسافر، وارد استان می‌شود، آن هم در شرایطی که شما زیرساخت ندارید، جاده ندارید، نان ندارید، بهداشت ندارید، امکانات ندارید طبیعی است که به مردم بومی فشار وارد خواهد شد.

بابایی کارنامی متذکر شد: از دولت جدید انتظار داریم که استانداری شایسته برای مازندران انتخاب کند و ما نمایندگان نیز قطعاً از او حمایت خواهیم کرد تا مازندران به جایگاه حقیقی خود در سطح کشور دست یابد.

     

هجوم مسافران به مازندران خوب یا بد؟
آنچه اکنون پیداست آن است که سود صنعت گردشگری تنها به یک جامعه محدود استان نظیر هتل‌ها، متل‌ها، رستوران‌ها و طیف کوچکی می‌رسد و در مقابل عموم مردم از عواید حاصل از این صنعت نه تنها بهره‌ای نمی‌برند بلکه آسیب نیز می‌بینند.مدت‌ها است که موضوع عدم اخذ عوارض در مبادی ورودی مازندران به یک سوال بی‌جواب برای مردم استان مبدل شده است و در مقابل چیزی جز زباله، ترافیک، تبعات اجتماعی، زیست محیطی، منابع طبیعی و معضلات و چالش‌های مدیریت شهری، نصیب آنان نمی‌شود.

البته ناگفته نماند که در کنار رشد هر ساله حضور گردشگران در مازندران، ساخت‌وسازهای غیربومی نیز در استان نیز روند صعودی را طی می‌کند و این مسئله قطعا جدا از افزایش قابل ملاحظه سالانه حضور مسافران به استان، فشار مضاعفی را به زیرساخت‌ها، تاسیسات، منابع انرژی، آلودگی‌های زیست محیطی، مدیریت پسماند و غیره وارد خواهد کرد که در کنار ضرورت یافتن تقویت زیرساخت‌ها برای کاهش آسیب‌ها، اگر مدیریت مطلوبی بر روی آن صورت نگیرد قطعا تبعات سنگینی را در پی خواهد داشت.

برای بررسی بیشتر ماجرا  به سراغ سیدعلی فاطمی‌نیا کارشناس حوزه گردشگری رفتیم تا گپ و گفتی را در خصوص چرایی کفه سنگین تبعات حوزه گردشگری در قبال کفه ناچیز آورده این صنعت در استان داشته باشیم.

فقدان نگاه کارشناسی به مسئله گردشگری
علی فاطمی‌نیا کارشناس حوزه گردشگری در این رابطه به خبرنگار پایگاه خبری تیتر شمال؛ اظهار کرد: مهم‌ترین ایرادی که در بحث گردشگری چه در سطح ملی و چه در سطح استانی وجود دارد آن است که کلیت نگاه کارشناسی به موضوع گردشگری وجود ندارد؛ یعنی در خیلی از موارد کسانی برای گردشگری تصمیم‌گیری می‌کنند که تخصصی در این زمینه ندارند؛ متاسفانه برخی بر این باورند که هر کسی که سفر کرده است می‌تواند یک کارشناس گردشگری باشد و این حکایت فردی است که در منزلش، آشپزی می‌کند و بیاید در مقوله تخصصی آشپزی، نظری ارائه کند.

وی افزود: شما در حوزه پزشکی شاهد چنین اتفاقی نیستید چون غالباً افراد در این بخش، تخصص و تحصیلات مرتبط دارند اما در حوزه گردشگری، موضوع متفاوت است و این یک ضعف جدی است.

این کارشناس حوزه گردشگری، خاطرنشان کرد: یکی دیگر از چالش‌ها آن است که به گردشگری به عنوان یک موتور محرک، نگاه نمی‌شود؛ یعنی در واقع هم‌اکنون گردشگری تنها یک شعار جذاب است اما در عمل، عزمی برای تحقق آن نمی‌بینید.

این مسئول، ادامه داد: اگر بنا است در حوزه گردشگری مذهبی برای نمونه اربعین اتفاقی بیفتد تمامی دستگاه‌های کشور، عزم‌شان را جزم می‌کنند و با بسیج امکانات، کمترین آسیب‌ها اتفاق می‌افتد؛ اما در موضوع گردشگری به طور کلی، حرف زده می‌شود اما در بحث اجرا، خیلی از دستگاه‌ها به آن وظایف‌شان عمل نمی‌کنند، چرا که آن نگاه باید، وجود ندارد.

                         

زنجیره‌ ازهم‌گسیخته گردشگری در مازندران
فاطمی‌نیا بیان کرد: در حقیقت، زنجیره‌ای که باید کمک کند تا آن اتفاق خوشایند رخ دهد از هم گسیخته است و از سویی دیگر، تصمیمات نیز تصمیمات متمرکزی نیست که بخواهد اجرا نیز شود.وی اعلام کرد: در حالی وزارت گردشگری در عنوان، متولی این بخش است که در عمل، اختیارات بسیار کمی دارد و در تمامی بخش‌ها امور در حوزه اختیار دستگاه‌های دیگر قرار می‌گیرد و در واقع تنها صرفا کار هماهنگی را نه از موضع بالا بلکه از موضع دستگاه همتراز و یا پائین‌تر انجام می‌دهد که پیشنهاداتی را ارائه می‌دهد که عملا اختیاری در اجرا و عملیاتی شدن آن ندارد.

این کارشناس حوزه گردشگری، عنوان کرد: یکی از بحث‌هایی که در اتفاقاتی این‌چنینی در زمان هجوم گردشگران قابل تامل است آن است که تعطیلات و در واقع روزهای تعطیل ما ساماندهی نشده است و لذا زمانی که تعطیلات در طول سال تقسیم نمی‌شود و یک فاصله چند ماهه میان آن می‌افتد در ایام این‌چنینی شاهد هجوم به یکباره مسافران هستید و حتی اگر هیچ خدماتی در استان مازندران هم به مردم ندهید با توجه به اینکه بیشترین حجم گردشگر از استان تهران وارد مازندران می‌شود و پایتخت‌نشینان با طی تنها دو ساعت از یک اقلیم و آب و هوای دیگر به یک اقلیم مطلوب با آب و هوای متفاوت می‌رسند این مسافرت انجام می‌گیرد.

این مسئول ادامه داد: لذا اگر در قانون دیده می‌شد و ما تعطیلات فصلی داشتیم شما شاهد هجوم به یکباره مسافران در یک بازه چند روزه نخواهید بود و این هجمه در طول سال، تقسیم می‌شد و همانگونه که دیدید جاده‌های استان کفاف این حجم از خودرو را نداشت و جدا از موضوع تخریب جاده‌ها در اثر تردد این حجم از خودرو، با یک ترافیک چند ساعته نیز مواجه خواهید شد که تبعات بسیاری را هم بدنبال خواهد داشت.

فاطمی‌نیا اذعان کرد: بسیاری از زیرساخت‌ها و منابع ما از جاده‌ها گرفته تا آب، برق و غیره برای پوشش استانی است اما شما در حال ارائه و استفاده ملی هستید که در یک بازه کوتاه یک فشار بسیاری را به تمامی این بخش‌ها و شبکه‌ها وارد می‌کند که اگر تقویم تعطیلات ساماندهی می‌شد، بدنبال آن برنامه‌ریزی‌ها انجام و مسافرت‌ها در طول سال تقسیم می‌شد و کمترین خسارت هم به مردم و هم به زیرساخت‌ها، تاسیسات و منابع خدادادی استان، وارد می‌شد.

                      

هجوم گردشگران؛ آورده کوتاه‌مدت با عوارض بلندمدت
وی با اشاره به محدودیت میزان ظرفیت اقامتگاه‌های رسمی و حتی غیر رسمی مازندران، گفت: از یکسو در حالی این میزان در پی فقدان تقویم تعطیلات و هجوم به یکباره مسافران، تکمیل می‌شود که مازاد آن در درون شهرها، ساحل و جنگل‌ها اسکان پیدا می‌کنند که طبیعتا به منابع طبیعی و خدادادی ما آسیب وارد می‌شود و از سویی دیگر این اقامتگاه‌ها در حالی هزینه‌های ثابتی دارند که به دلیل عدم ساماندهی تعطیلات در فصول پاییز و زمستان، متضرر می‌شوند.این کارشناس حوزه گردشگری، اشاره کرد: فصلی‌بودن تعطیلات در تمام دنیا یک آفت است که برای حل این چالش، با اتخاذ تخفیفات ویژه و مشوق‌ها، میل به سفر را افزایش می‌دهند که قطعا بهره‌برداران صنعت گردشگری از هتل‌ها گرفته تا رستوران‌داران، به یک درآمد مداوم در طول سال دست پیدا می‌کنند.

این مسئول، ادامه داد: هجوم به یکباره مسافران تنها یک آورده کوتاه مدت غیر دائم است و عوایدی در طول سال برای بهره‌برداران و خدمات دهندگان این بخش ندارد؛ در واقع اتفاقات این چنینی تنها یک مرهم کوتاه مدت برای تاسیسسات گردشگری است که عوارض بلندمدت شدیدی را برای آنان بدنبال خواهد داشت.

فاطمی‌نیا، در ادامه به فقدان فعالیت‌های جانبی در حوزه گردشگری اشاره کرد و گفت: ایجاد مراکز تفریحی جدید، راه‌اندازی بازی‌های آبی، پروازی، سفرهای دریایی و غیره می‌تواند با در پیش رو قراردادن گزینه‌های متنوع به مسافران از فشار کنونی وارده بر دو گزینه کنونی یعنی جنگل و دریا بکاهد و باید بپذیریم که در پی افزایش چادرخوابی، با تخریب منابع محدود جنگل و دریا در مازندران دیگر وجه تمایز و فاصله رقابتی با دیگر استان‌های کشور نخواهیم داشت و باید برای حفظ و حراست از این منابع الهی نیز جدیت و برنامه داشته باشیم.

                       

پای مشوق‌ها برای سرمایه‌گذاری می‌لنگد!
وی مطرح کرد: طی سالیان متمادی، محدودیت‌های قانونی برای سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری نظیر دریا، جهت‌دهی سرمایه‌گذاران به سایر بخش‌ها، سخت‌گیری در صدور مجوزها و موضوعاتی از این دست، موجب شد تا میل به سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری، کاهش یابد و لذا باید بپذیریم که نگاه کلی مدیران به‌گونه‌ای است که نمی‌خواهند تخم‌مرغی در سبد گردشگری مازندران بگذارند و شاید در سخن، گردشگری یک صنعت نامیده شوند اما تا به امروز، احساس نیاز به این صنعت، بروز و ظهور نکرده است.این کارشناس حوزه گردشگری، گفت: همین میزانی که سرمایه‌گذاری در این بخش انجام شده عمدتاً از سوی بخش خصوصی و با کمترین مشوق‌ها  بوده و به دلیل فقدان آن نگاه کارشناسی، مشوق‌های خوبی هم برای این بخش حداقل در استان، تعریف نشده است.

این مسئول، ادامه داد: بوم‌گردی قرار نبود این باشد و قرار نبود جای هتل را بگیرد و در زمانی که ظرفیت اقامتگاه‌ها تکمیل شد سرریز آن در اقامتگاه‌های بوم‌گردی اسکان کنند، بلکه هدف آن بود که گردشگر در این اقامتگاه‌ها با فرهنگ اصیل مازندران، آشنا و آن را بیاموزد و اساساً بنا نبود تا بوم‌گردی را به چشم خانه مسافر، نگاه کنند.

فاطمی‌نیا، با اشاره به اهمیت ابزارهای گردشگری، اظهار کرد: چرا نباید در ایام این‌چنینی، فعالیت ناوگان ریلی ما افزایش پیدا کند، چرا نباید تعداد پروازهای محلی ما افزایش یابد، چرا سایت‌های پروازی و تفریحی ما باید کم شوند، چرا کشتی تفریحی عملا در استان اتفاق نیفتاده است و تمامی این ابزارها به توسعه گردشگری و کاهش فشار به زیرساخت‌ها و تاسیسات، موثر خواهند بود.

 
عوارض آزادراهی؛ مطالبه‌ای برزمین مانده
وی در ادامه عدم اخد عوارض را یک چالش برشمرد و گفت: به عقیده بنده، استان مازندران نه تنها عوارض جاده‌ی بلکه باید عوارض زیست محیطی از گردشگران دریافت کند تا بتواند چالش‌های زیست محیطی و پسماند استان را مدیریت کند.

این کارشناس حوزه گردشگری، گفت: نمایندگان ما به فعالیت‌های شهرستانی بسنده می‌کنند و عزمی برای یک نگاه استانی و جمعی ندارند که اگر اینگونه می‌بود تاکنون، اتفاقات مبارکی در بخش‌های مختلف از جمله گردشگری رخ داده بود.

این مسئول، ادامه داد: ما در حال حاضر در حال خام‌فروشی ساحل، جنگل، آب و سایر منابع در حوزه گردشگری هستیم و منابع خودمان را با کمترین میزان ممکن، می‌فروشیم؛ در حالیکه در دنیا دارای بیشترین ارزش است که این ناترازی موجب نارضایتی عمومی در درون استان می‌شود و باید بدانیم این محصول، فناپذیر و پایان‌پذیر است.

فاطمی‌نیا، عنوان کرد: از یک‌سو، یکی از راهکارهای مطلوب و کارگشا، واگذاری مدیریت جاذبه‌های گردشگری به بخش خصوصی است که در راستای افزایش بهره‌وری مالی، زیرساخت‌های لازم از برق گرفته تا جاده را فراهم می‌کنند و از سویی دیگر باید مشوق‌های سفر در قالب سفر کارت به مردم داده شود و این مستلزم وجود نگاه ویژه به این مسئله است تا گردشگری را همچون غذا به عنوان یک نیاز امروز جامعه ببیند.

فقر زیرساخت‌های گردشگری در مازندران
وی تاکید کرد: باید بپذیریم که مشکلات زیرساختی در حوزه گردشگری وجود دارد که آن تیغ برشی که مازندران باید داشته باشد تیز نیست و برشی که این استان با آن همه ظرفیت‌ها و مدیرا و نمایندگانی که دارد وجود ندارد و نه تنها در جذب منابع بلکه در تصمیم‌گیری‌ها نیز سهمی نداریم.این کارشناس حوزه گردشگری، تصریح کرد: باید به سمتی پیش رویم که استان مازندران به طور مستقل به‌عنوان یک منطقه آزاد، تصمیمات حوزه گردشگری را برای خود بگیرد و باید این نکته را در سطح ملی جا بیندازیم که الگویی که تمام کشور در حوزه گردشگری از آن تبعیت می‌کند برای این استان، جوابگو نیست.

این مسئول، ادامه داد: قوانینی که برای تمام کشور وضع می‌شود یکی است و شما نمی‌تواید الگویی که برای سمنان اجرا می‌کنید در استان مازندران نیز کار کنید و لذا باید حداقل برخی قوانین و مقررات بسته به شرایط اقلیمی حداقل استان‌های شمالی، انعطاف داشته باشد.

فاطمی‌نیا، متذکر شد: بیشترین جاذبه‌های گردشگری تاریخی و جتی جهانی ما در شرق استان وجود دارد اما به دلیل کوتاهی مسافت تا غرب استان، بیشترین حضور مسافران در این قسمت از استان است و لذا شرق استان به مراتب محروم‌تر از غرب استان است و از امکانات کمتری برخوردار است.

وی یادآور شد: یکی از آفت‌های کنونی گردشگری، معرفی یک جاذبه گردشگری بدون امکانات به گردشگر است و لذا اینگونه است که دریاچه‌ای در یک بازه زمانی معرفی می‌شود که ظرف یکسال به دلیل تعدد سفر، این محصول تخریب می‌شود و لذا می‌بایست قبل از معرفی یک جاذبه گردشگری، حتما امکانات نیز فراهم شده باشد.

گردشگری؛ واژه‌ای مجلسی و «توهمی» بیش نیست!
مع‌الوصف، ترافیک کوچک‌ترین چالش هجوم مسافران در پیک زمانی مسافرت به مازندران است که جدا از آسیب به رانندگان غیربومی، برهم خوردن آرامش روانی را به مردمان بومی، تحمیل می‌کند و پس از رسیدن مسافران به مقصد، زباله‌سازی گردشگران در دامان طبیعت، پاداش میزبانی از مهمانان ناخوانده است که مدیریت پسماند نیازمند فرهنگ‌سازی جدی در این بخش است.حضور خوش‌نشینان در مناطق بکر و خوش آب‌وهوا، حاصلی جز افزایش نامتعارف اراضی و املاک، تغییر کاربری‌ها، کاهش اراضی باغی و زراعی، همچنین تبعات فرهنگی و اجتماعی، برای بومیان مناطق شمالی نداشته است و این دور تسلسل، ذهن را به این سمت هدایت می‌کند که واژه شیک و مجلسی «گردشگری» و عوایدی جذابش، تنها «توهمی» بیش برای مازندران نیست.

انتهای خبر/