هم‌افزایی هنرمندان و مسئولان برای رونق بازار صنایع دستی مازندران

مراسم گرامیداشت روز جهانی صنایع دستی که هر سال با تجلیل از هنرمندان شاخص استان برگزار می‌شود، طی دو سال گذشته به دلیل شیوع کرونا برگزار نشد و امسال با توجه به ثبات وضعیت کرونایی یک بار دیگر مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران این مراسم و گردهمایی هنرمندان مازندران را برپا کردند.

صنایع دستی به جای نفت

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران در این نشست با بیان این‌که صنایع دستی کشور این ظرفیت را دارد که جای اقتصاد نفتی را بگیرد، اظهار کرد: صنایع دستی مازندران در سه جایگاه‌ ییلاقی، جنگلی و دشت، بر اساس مواد اولیه متفاوت و فرهنگ‌های بومی مناطق مختلف این استان از دوره‌های تاریخی گذشته شکل گرفت و جایگاه خود را تثبیت کرده است.

مهدی ایزدی کم دیده شدن صنایع دستی غنی و متنوع مازندران در عرصه‌های ملی و بین‌المللی را برازنده صنایع دستی این استان ندانست و گفت: باید صنایع دستی استان را به شکلی متحول کنیم که بیشتر تلاش کنند و ما هم کمک کنیم که در برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها مسیر هموار شود.

وی افزود: در این اداره کل طی سال‌های اخیر ابتدا تلاش شد که رشته‌های در حال فراموشی احیا شوند که خوشبختانه در این مسیر نتایج خوبی حاصل شد. با ورود هنرمندان نوآور و جوان به رشته‌های صنایع دستی امروز شاهد تولید محصولاتی در استان هستیم که الگوی اولیه‌شان از صنایع دستی و هنرهای سنتی ما بود و برخی از آن‌ها به حدی کیفی هستند که نیاز به ثبت جهانی دارند.

این مسئول خاطرنشان کرد: هنرمندان صنایع دستی ارتباط خود با این اداره کل را افزایش دهند و انتظارات‌شان را مطرح کنند تا به هماهنگی بیشتری در برنامه‌ریزی‌ها برسیم. جای صنایع دستی مازندران در بازار کشورهای همسایه باید باز شود. امروز با وجود غنای بالای صنایع دستی و هنرهای سنتی مازندران این پرسش را می‌توان مطرح کرد که چرا در نمایشگاه‌های خارج از کشور حضور پررنگی نداریم؟ ما آمادگی داریم هنرمندان شاخص صنایع دستی استان را معرفی و برای حضور آثارشان در این عرصه‌های مطرح ملی و بین‌المللی هماهنگی کنیم.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران گفت: از هنرمندان صنایع دستی و هنرهای سنتی استان انتظار داریم با به‌روزآوری محصولات و نیازسنجی درست بازار به سمت تولید محصولات هویت‌بنیانی بروند که بیشتر مورد توجه بازار قرار بگیرد. ما نیز تلاش می‌کنیم و آمادگی داریم که در بخش تجهیز کارگاه و ارائه تسهیلات کمک کنیم تا اتفاقات خوبی رقم بخورد.

کاربردی‌سازی صنایع دستی مازندران

معاون صنایع دستی مازندران نیز در این نشست با تأکید بر این‌که از امسال باید با توجه به شعار سال تمرکز بیشتری بر تولید دانش‌بنیان صنایع دستی شود، گفت: صنایع دستی مازندران باید از حالت تزئینی بیرون بیاید و کاربردی شود.

حسین ایزدی افزود: اگر صنایع دستی را اصل صنایع فرهنگی قرار دهیم که معرف فرهنگ اصیل بومی استان است باید از حالت ویترینی خارج شود.

وی اظهار کرد: طی سال‌های اخیر خوشبختانه با ابتکار و نوآوری دوستان، ابتدا از انقراض رشته‌های بومی در حال فراموشی جلوگیری شد. امیدواریم بتوانیم صنایع بومی استان را به طور کامل کاربردی کنیم.

این مسئول با اشاره به مطالبه چند ساله هنرمندان صنایع دستی مازندران برای راه‌اندازی نمایشگاه و بازارچه دائمی در چند نقطه از استان، خاطرنشان کرد: هنرمندان صنایع دستی مازندران دغدغه‌ تولید ندارند، اما مطالبه‌شان داشتن بازارچه دائمی است تا برای عرضه محصولات خود فضایی همیشگی و دائمی داشته باشند. امیدواریم با کمک همه مسئولان شاهد رونق روزافزون صنایع دستی و هنرهای سنتی بومی استان باشیم.

صنایع دستی مازندران هم‌تراز با برنج و مرکبات

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مازندران نیز که در این نشست حضور داشت، صنایع دستی را یکی از ظرفیت‌های مهم و فرصت‌های اقتصادی اصلی مازندران برشمرد و گفت: اگر قرار باشد چند ظرفیت شاخص مانند برنج و مرکبات در استان معرفی کنیم قطعا یکی از این ظرفیت‌ها صنایع دستی است. می‌بینیم که در بخش‌های دیگر مانند تولید محصولات کشاورزی و باغی حمایت‌های جدی انجام می‌شود که اتفاقا معتقدیم این حمایت‌ها افزایش یابد. اما در حوزه صنایع دستی که از ظرفیت بالایی برخوردار است حمایت خوبی را شاهد نیستیم.

عبدالله مهاجر افزود: خانواده بزرگ صنایع دستی که امروز از همه رده‌های سنی در آن دیده می‌شوند حرف‌هایی و مطالباتی دارند. اما تا کی باید این حرف‌ها بی‌پاسخ بماند؟ از آثار ثبت شده ما چه استفاده‌ای شد؟

وی تصریح کرد: اتاق بازرگانی به عنوان نماینده بخش خصوصی تکلیف قانونی حمایت از بخش خصوصی دارد و ما نیز تمام توان خود را برای تحقق اهداف‌ حمایتی‌مان به کار می‌گیریم تا از حق هنرمندان صنایع دستی حمایت کنیم. در کشور ما حق دادنی نیست، خواستنی و گرفتنی است. باید با کمک هم این حق را بخواهیم و بگیریم.

این مسئول بخش خصوصی خاطرنشان کرد: ما در اتاق بازرگانی این آمادگی را داریم که برای حمایت از هنرمندان گام‌های لازم را برداریم. همواره اثبات کردیم در حوزه صنایع دستی تا حد امکان حامی هستیم و این حمایت را ادامه می‌دهیم. هر جا در اتاق بازرگانی مازندران پیگیر برگزاری نمایشگاهی از توامندی‌های استان شدیم تلاش کردیم هنرمندان صنایع دستی در نمایشگاه‌ها با کمترین هزینه حضور یابند تا صنایع دستی مازندران معرفی شود که اتفاقا در کشورهای همسایه نیز استقبال شد و ارتباطاتی هم شکل گرفت.

رئیس اتاق بازرگانی مازندران خاطرنشان کرد: برای برپایی نمایشگاه دائمی هم آمادگی داریم که در داخل استان زمینه‌ای فراهم شود تا هم مردم دسترسی پیدا کنند و هم به اشتغال صنایع دستی کمک شود.

افزایش سهم صنایع دستی در تولید ناخالص ملی

مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری مازندران هم که به نمایندگی از استانداری مازندران در این نشست حضور داشت بر ضرورت افزایش سهم تولید ناخالص ملی از حوزه صنایع دستی تأکید کرد و گفت: کلیدوازه و هویت صنایع دستی دست‌ساز بودن‌ آن است. شاید یک اثر هنری که هنرمندان صنایع دستی تولید می‌کنند را دستگاه هم بتواند تولید کند. اما روح و حسی که توسط خالق اثر هنری دمیده می‌شود در آن اثر نیست و همین ویژگی مهم است که صنایع دستی هر منطقه را به یک صنعت منحصربه‌فرد برای آن منطقه تبدیل کرده است.

جابر کریمی افزود: امروز خیلی از کشورهای دنیا بخشی از تولید ناخالص ملی را به صنایع دستی اختصاص داده‌اند. چین به عنوان یکی از قطب‌های اقتصاد جهان بزرگترین تولیدکننده صنایع دستی است و ۱۱ درصد تولید ناخالص هند به این هنر-صنعت اختصاص دارد. ما نیز باید تلاش کنیم که با روش‌های مختلف و راه‌های مناسب سهم اقتصادمان از صنایع دستی را افزایش دهیم.

وی اظهار کرد: گاهی ممکن است یک هنرمند اثری بسازد که صرفا هنری باشد. اما وقتی همان هنر و اثر به سمت تولید و کسب درامد می‌رود به یک هنر-صنعت تبدیل می‌شود. هدف و نیت ما در بخش دولتی همین است که اثر هنری هنرمندان صنایع دستی به تولید انبوه برسد و در اقتصاد نقش ایفا کند. یعنی کمک کنیم که به جای یک اثر صدها اثر تولید شود و به جای یک روستا صدها روستا درگیر تولید آثار صنایع دستی و هنرهای سنتی شوند.

مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری مازندران خاطرنشان کرد: بخش دولتی آمادگی دارد به صورت مستقیم و غیرمستقیم از هنرمندان صنایع دستی حمایت کند. ورود خلاقانه بخشی از جوانان به این عرصه نیز اثبات کرد که می‌توان روی صنایع دستی به عنوان یکی از راه‌های کاهش معضل بیکاری حساب ویژه‌ای باز کرد. خوشبختانه اداره کل میراث فرهنگی مازندران پویاست و هنرمندان نوآور و خوش‌ذوقی هم در استان داریم. در چنین شرایطی همه باید کمک کنیم تا صنایع دستی مازند ران به جایگاهی که در شأن این استان است برسد.

در این نشست تعدادی از فعالان حوزه صنایع دستی نیز نکاتی را درباره ضرورت برندسازی در حوزه صنایع دستی، برپایی بازارچه صنایع دستی در شهرهای مختلف، ایجاد ویترین صنایع دستی در دستگاه‌های اجرایی و شهرداری‌ها، تحقق سهم یک درصدی بودجه دستگاه‌های اجرایی برای خرید آثار صنایع دستی و همچنین برپایی نشست با استاندار مازندران مطرح کردند.

در پایان مراسم تعدادی از هنرمندان شاخص صنایع دستی مازندران در رشته‌های گوناگون با اهدای لوح و هدیه تجلیل شدند. روح‌الله ارجمند هنرمند پیشکسوت گره چینی، حسن زاهدی هنرمند دارای مهر اصالت ملی و بین‌المللی در رشته خراطی، شهربانو عربیان هنرمند رشته میناکاری، بهرام صورتی هنرمند فعال دارای نشان ملی رشته چرم، سید شرف‌الدین موسوی، سید رضا موسوی‌راد و سید محمد گالشی در رشته لاک‌تراشی، فائزه فخری هنرمند دانش‌بنیان در رشته چرم، مجتبی علی‌بخشی نگارگر، زهرا صداقتی هنرمند خلاق نساجی سنتی، فهیمه جمشیدی آلاشتی هنرمند رشته نساجی سنتی، مجتبی خدامی هنرمند فعال لاک‌تراشی، آیناز قاسم‌پور هنرمند فعال میناگر، فهیمه اکبری از رشته جاجیم‌بافی و تعدادی از چهره‌های تجلیل شده عرصه صنایع دستی استان در این مراسم بودند.

• منبع: ایرنا مازندران